Η Γνωστική – Αναλυτική ψυχοθεραπεία (ΓΑΨ) αναπτύχθηκε απο τον Anthony Ryle. Αυτή η βραχεία θεραπεία (16-20 συνεδρίες) αναπτύχθηκε με στόχο την παροχή αποτελεσματικής και οικονομικά ανεκτής ψυχολογικής θεραπείας. Η ΓΑΨ βασίζεται σε αρχές τόσο της ψυχαναλυτικής όσο και γνωστικής θεραπείας. Το μοντέλο της ΓΑΨ δίνει έμφαση στη συνεργατική δουλειά θεραπευτή-θεραπευόμενου και εστιάζει στην κατανόηση των μοτίβων των δυσπροσαρμοστικών συμπεριφορών του.

Στόχος είναι να καταστεί εφικτό για τον θεραπευόμενο να κατανοήσει και να αναγνωρίσει αυτά τα μοτίβα και τις “πηγές” τους και ακολούθως να “μαθει” εναλλακτικές στρατηγικές έτσι ώστε να αντεπεξέρχεται καλύτερα στην καθημερινή του ζωή. Η ΓΑΨ περιλαμβάνει όρους όπως αμοιβαίοι ρόλοι, διλήμματα, παγίδες, αναδιαμόρφωση. Τυπικά διεξάγεται σε 16 συνεδρίες. Στις 4-6 πρώτες ο θεραπευτής συλλέγει τις απαραίτητες πληροφορίες.

Κατόπιν ο θεραπευτής συντάσει μια επιστολή (“γράμμα” – αναδιαμόρφωση) προς τον θεραπευόμενο όπου περιλαμβάνει την ερμηνεία του θεραπευτή για τα προβλήματα του. Ιδιαίτερη προσοχή δίδεται στην κατανόηση της σύνδεσης μεταξύ εμπειριών της παιδικής ηλικίας και της επίπτωσης τους στην ενήλικη ζωή. Οι υπόλοιπες συνεδρίες κατά κύριο λόγο αφιερώνονται στην επιλογή και εφαρμογή νέων στρατηγικών για την επίλυση των προβλημάτων του θεραπευόμενου.