Παρέμβαση σε Κρίση

Καθημερινά είναι πιθανό να βρεθούμε αντιμέτωποι με απρόβλεπτες καταστάσεις που γενικά περιγράφονται με τον όρο”κρίση”. Οι κρίσεις μπορεί να συμβαίνουν σε ατομικό ή κοινωνικό επίπεδο. Σαν ατομικό “τραύμα” ορίζεται η ατομική εμπειρία της βίωσης μιας κατάστασης ή γεγονότος εξαιτίας του οποίου το άτομο θεωρεί ότι ξεπέρασε τα όρια της ανοχής του, θίχτηκε η αξιοπρέπεια και η εικόνα εαυτού, απώλεσε τα υποστηρικτικά του συστήματα ή τις δυνάμεις του, απειλήθηκε η ζωή του (απειλή αυτοκτονίας, ανθρωποκτονίας, απώλειες κ.α.). Σε κοινωνικό επίπεδο (μαζικό “τραύμα”) μιλούμε για γεγονότα ή καταστάσεις που επηρεάζουν μια ολόκληρη ομάδα, σύστημα ή την κοινωνία γενικότερα (φυσικές καταστροφές, τρομοκρατικές επιθέσεις κλπ). Η Παρέμβαση σε Κρίση (ΠΚ) είναι μια μορφή επείγουσας ψυχολογικής παρέμβασης με τελικό σκοπό την επιστροφή του ατόμου στο προηγούμενο επίπεδο λειτουργικότητας και η πρόληψη εμφάνισης μακροπρόθεσμων ψυχολογικών συνεπειών.

Όλες οι ενέργειες γίνονται με το σκεπτικό ότι η κρίση καθαυτή μπορεί να διαρκεί ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα, οι επιπτώσεις της όμως μπορεί να είναι μακροχρόνιες. Οι θεραπευτές καλούνται να ασχοληθούν με μια σειρά από ζητήματα, που πρωταρχικό ρόλο παίζει η επανεγκαθίδρυση στο άτομο της αίσθησης ασφάλειας. Συχνά τα θύματα μιας κρίσης μπορεί να κατηγορούν τον εαυτό τους ή άλλους για το τραύμα. Μπορεί να γίνονται υπερευαίσθητα, να βρίσκονται σε σύγχυση, να νιώθουν αβέβαια και να μην εμπιστεύονται τις δικές τους ικανότητες στην επίλυση προβλημάτων. Μπορεί επίσης να υπάρχουν και σωματικά συμπτώματα (ζάλη, κεφαλαλγία, αδυναμία, ρίγη, εφίδρωση αίσθημα κόπωσης) αλλά και ψυχολογικά (απάθεια, κατάθλιψη, ευερεθιστότητα, άγχος, πανικός, αίσθημα αβοήθητου, απελπισία, θυμός, φόβος, ενοχή και άρνηση).

Στόχος του θεραπευτή είναι να αναγνωρίσει έγκαιρα όλες αυτές τις αντιδράσεις και σε συνδυασμό με την προσωπικότητα του ατόμου να ανακουφίσει τον θεραπευόμενο έτσι ώστε να προληφθούν τυχόν μακροχρόνιες συνέπειες του τραύματος σε ψυχοπαθολογικό επίπεδο, αλλά και να διευκολυνθεί η διαδικασία προσαρμογής του στη νέα πραγματικότητα.